Kim są oligarchowie, i właściwie co znaczy to słowo? Wprawdzie jest ono znane od dawien dawna, ale w ostatnich latach zdecydowanie częściej pojawia się w naszej świadomości. Wszystko to za sprawą systemu, jaki został stworzony w Rosji, opartego w dużym stopniu na silnych powiązaniach tamtejszych miliarderów z czołowymi politykami państwa.
Z tekstu dowiemy się kto to jest oligarcha rosyjski i co to znaczy nim być w realiach Federacji Rosyjskiej. Dowiemy się ponadto kim są najbardziej znani miliarderzy w Rosji, którzy z racji swojego statusu majątkowego, mają wpływ na funkcjonowanie państwa.
Zobacz: Revolut – czy jest rosyjski? Właściciel
Oligarcha rosyjski co to znaczy?
Najpierw trochę etymologii. Oligarchia to określenie pochodzące z greckiego słowa ὀλιγαρχία, co znaczy ,,panowanie nielicznych’’. Historycznie oznaczało to sposób rządzenia oparty na niewielkiej liczbie ludzi, którzy wywodzili się z arystokracji bądź jakichś najznakomitszych rodów w danej społeczności.
Zobacz: Rosyjskie fabryki w Polsce. Czy powinniśmy ich unikać?
Koniec radzieckiego systemu kierowania krajem w grudniu 1991 roku nie doprowadził do pojawienia się w Rosji społeczeństwa demokratycznego, opartego na pluralizmie i gospodarce rynkowej. Realia rosyjskie lat 90. XX wieku najlepiej określa termin „kapitalizm oligarchiczny”. W czasie rządów Borysa Jelcyna (1996–1999) elementem tworzącym nowy ustrój w kraju stali się oligarchowie.
W obecnym znaczeniu słowo to zaczęto stosować od grudnia 1997 roku. Co to znaczy? Oligarchowie rosyjscy stanowili zjawisko polityczne, a nie gospodarcze. Byli to ludzie, którzy swoje biznesy rozkręcili dzięki bliskości władzy oraz poprzez przywilej kreowania ważnych postanowień państwowych, z gospodarczymi na czele.
Kto to jest oligarcha rosyjski?
Kto to jest oligarcha rosyjski i właściwie kim są ci ludzie? Za początek powstawania oligarchii rosyjskiej należy uznać moment tzw. „prywatyzacji voucherowej” (masowej) z 1992 r., która dotyczyła przekazywania dotychczasowej własności państwowej osobom prywatnym. Prywatyzacji w Federacji Rosyjskiej miała towarzyszyć denacjonalizacja, czyli odkupienie od narodu rosyjskiego wszystkich aktywów. Dowolny obywatel kraju miał otrzymać swoją część własności, która uważana była w Rosji za ogólnonarodową.
W trakcie procesu prywatyzacji dochodziło jednak do wielu nadużyć, co przejawiało się tym, że nad częścią prywatyzowanych firm swoją pieczę objęły środowiska kryminalne. Wynikało to z braku odpowiednich regulacji ustawodawczych, przez co łatwiej można było ograbić kraj. Po niedługim czasie vouchery zostały skupione przez niewielką grupę właścicieli, głównie tzw. „czerwonych dyrektorów” i nowych biznesmenów, spekulantów finansowych bądź ludzi, którzy dopiero co opuścili kręgi przestępcze.
Z czasem nowi biznesmeni zaczęli coraz bardziej współpracować z politykami najwyższego szczebla. W październiku 1993 roku powstała pierwsza niezależna, prywatna telewizja, która otrzymała koncesję dzięki dekretom prezydenckim ,,w trybie eksperymentu’’. Nieco ponad 2 miesiące później rosyjska prasa zaczęłą pisać o właścicielu stacji Władimirze Gusińskim, jako o jednym z zakulisowych dyrygentów wydarzeń politycznych w kraju.
Z czasem rola prywatnych przedsięiorców zaczęłą przybierać coraz większe rozmiary. W listopadzie 1996 r. w wywiadzie dla „Financial Times” Borys Bieriezowski (wówczas zastępca sekretarza Rady Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej) wymienił siedem osób, które według niego kontrolują ponad połowę gospodarki w Rosji. Kim są ci ludzie? Otóż chodziło o samego Bierezowskiego (jako szefa LogoWaz i Zjednoczonego Banku), Piotra Awena i Michaiła Fridmana (obaj z Alfa-grupy), Michaiła Chodorkowskiego (Menatep), Władimira Gusińskiego (Most), Aleksandra Smoleńskiego (bank Stolicznyj), Władimira Potanina (ONEKSIM-bank).
W tamtym okresie ostatecznie wytworzył się w Rosji system kapitalizmu oligarchicznego, gdzie decydujący wpływ na rządy w państwie miały niewielkie grupy finansowo-przemysłowe, które w bardzo dużym stopniu wpływały na krajową politykę gospodarczą i jednocześnie kreowały tamtejszy porządek polityczny.
Oligarchowie wciąż żyją w Rosji i czerpią frukta z posiadanego przez siebie statusu, jednak w wyniku wojny na Ukrainie i nałożonych na Federację Rosyjską międzynarodowych sankcji, ich majątki zostały w znaczny sposób pomniejszone. Ich potężne powiązania z polityką sprawiły, że i oni objęci zostali poszczególnymi ograniczeniami. Sztandarowym przykładem może być tutaj były właściciel londyńskiego klubu piłkarskiego Chelsea Londyn, Roman Abramowicz, który według informacji ,,The Times’’ miał stracić 6,5 miliarda dolarów.
W tekście odpowiedzieliśmy sobie na pytanie kto to jest oligarcha rosyjski i kim są ci ludzie oraz co to znaczy w ogóle być oligarchą. Mamy nadzieję, że zjawisko to z czasem całkowicie w Rosji zniknie, jednak zdajemy sobie sprawę, że aby tak się stało potrzeba szeregu gruntownych reform oraz dobrej woli ze strony władz. Póki co nic jednak tego nie zapowiada.
