Strona głównaZdrowieŻółte papiery - co to? Jak sprawdzić czy ktoś ma żółte papiery?

Żółte papiery – co to? Jak sprawdzić czy ktoś ma żółte papiery?

Fraza ta jest powszechnie znana, choć stosuje się ją jedynie w języku potocznym. Z tego względu często może być mylona, a zakres rzeczy, które w sobie zawiera dla wielu będzie nieco inny. Obecnie jest dość rzadko stosowanym wyrażeniem, ze względu na chociażby coraz większą inkluzywność językową w naszym społeczeństwie. Czym są żółte papiery? Jak sprawdzić czy ktoś jest ich posiadaczem? Co o żółtych papierach znajdziemy w internecie, np. Wikipedii? Czy będąc ich posiadaczem można uzyskać prawo jazdy? W poniższym artykule postaramy się odpowiedzieć na wszystkie te pytania.

Co to są żółte papiery?

Wydawałoby się, że żółte papiery to po prostu określenie na konkretny rodzaj papierów czy dokumentów, jednakże nie jest to do końca prawda. Bardziej niż fizyczną rzecz, opisuje pewną specyficzną sytuację prawną. Mówi się, że żółte papiery posiada osoba, która ze względu na swoją niepoczytalność, a konkretniej przez chorobę psychiczną, może uniknąć kary, np. więzienia czy odpowiedzialności finansowej. Choć “żółte papiery” oryginalnie stosowano do określenia takiej sytuacji, to obecność w języku potocznym sprawia, że ich znaczenie nieustannie ewoluuje. Często zmiękczane jest do mówienia jedynie o czyjejś chorobie psychicznej, czy swego rodzaju wytrychu – niekoniecznie prawnego. 

Zobacz: Ile trwa pobyt w szpitalu psychiatrycznym, jak wygląda? Jak tam jest?

Co na ten temat mówi internet? Niestety nie znajdziemy tu zbyt wielu wyjaśnień – nawet legendarna Wikipedia w tym przypadku milczy. Ciężko więc powoływać się tu na konkretne źródła (nie patrząc już nawet na samą wikipedie, do której można mieć, w kontekście pozyskiwania informacji, ambiwalentne podejście). Najczęściej tematyka znaczenia żółtych papierów poruszana jest przez środowisko prawnicze. Trudno się dziwić, w końcu dotyka to ich sfery zawodowej. Jednakże, jak twierdzi większość, jest to określenie na tyle potoczne i ogólne, że odradzają jego stosowanie w kontekście opisywania sytuacji prawnej.

Prawnicy i Wikipedia to oczywiście nie jedyne źródła. W Wielkim słowniku języka polskiego znajdziemy dokładną analizę tej frazy. Żółte papiery, inaczej też wariackie papiery czy zielone papiery, mają oznaczać dokumenty świadczące o czyjejś chorobie psychicznej. Kłóci się więc to nieco z tym co napisaliśmy wcześniej. Skąd ta rozbieżność?

Język potoczny ma to do siebie, że jego formy są nieustannie modyfikowane i transformują bardzo szybko. Podobnie jest z samym znaczeniem. Większość tekstów o żółtych papierach w internecie, jak już wspomnieliśmy generują prawnicy, nic więc dziwnego, że opisują frazę w kontekście sytuacji prawnej. Ktoś zajmujący się analizą języka również zdefiniuje to trochę inaczej.

Jak sprawdzić czy ktoś ma żółte papiery?

Oczywiście w dobie gdy dbamy o swoją prywatność, nie ma sposobu na sprawdzenie “żółtych papierów” osoby wbrew jej woli. Nie istnieje, żadna forma ewidencji takich dokumentów dla osób postronnych.

Oczywiście jako, że tematyka pojęcia dotyka choroby psychicznej, czasem, by to sprawdzić nie potrzeba wcale zobaczyć fizycznego “papierka”. Niektóre objawy chorób i dysfunkcji są dość łatwe do zauważenia. Weźmy na przykład zespół Downa. Osoby chore w tym przypadku posiadają zestaw bardzo charakterystycznych cech fizycznych oraz zachowują się w równie specyficzny sposób. Nie trudno się domyślić, że ma żółte papiery.

W innych przypadkach, w których nie rejestrujemy tak dokładnych charakterystyk chorych, możemy mieć z tym większy problem. Jednakże trudność sprawdzenia posiadania takich dokumentów zależy głównie od sytuacji. Jeżeli jesteśmy pracodawcą i mamy pewne podejrzenia odnośnie potencjalnego pracownika, zawsze możemy poprosić go, by przeszedł badania lekarskie. Wtedy będziemy mieć co do tego absolutną pewność

Żółte papiery a prawo jazdy

Prawo jazdy i żółte papiery wydają się być dokumentami, które nie idą ze sobą w parze. Jak się jednak okazuje choroba psychiczna nie zawsze przekreśla taką możliwość. Prawo do jazdy samochodem odebrane może być jedynie przez sąd jako środek zapobiegawczy. Sprawę komplikuje tu rodzaj choroby i to w jaki sposób wpływa na możliwości prowadzenia pojazdu. Kolejną kwestią jest dopuszczenie przez lekarza, które przed wyrobieniem prawa jazdy musi posiadać każdy. Do czegoś takiego można się oczywiście odwoływać, także jeśli ktoś faktycznie jest zdolny prowadzić, zapewne zostanie mu to umożliwione.

Jakub Nowak
Jakub Nowak
Miłośnik gry na gitarze, skończył studia ekonomiczne, lubi sprawdzać różnego rodzaju produkty w boju.
Sprawdź jeszcze

Popularne