Zdrowy sen jest bardzo ważnym elementem w naszym życiu. Pozwala zregenerować się po całym dniu. To podstawa naszego dobrego samopoczucia. Skutki niewysypiania się mogą być niebezpieczne dla naszego zdrowia, a nawet życia. Jedną z przyczyn takiego stanu może być obturacyjny bezdech senny, który nieleczony może być przyczyną wielu innych chorób. Jednym z rozwiązań na tę dolegliwość jest aparat CPAP! Dowiedzmy się, jak działają i ile kosztują takie urządzenia!!
Co to jest obturacyjny bezdech senny?
Obturacyjny bezdech senny to dolegliwość występująca podczas snu. Polega ona na wielokrotnym zatrzymaniu oddechu, którego powodem jest zapadanie tkanek miękkich gardła na skutek zwiotczenia mięśni. Rozluźnione mięśnie doprowadzają do zamknięcia się ścianek gardła i tym samym uniemożliwiają przedostanie się powietrza do płuc. Przerwy mogą trwać od kilku do kilkunastu sekund i powtarzać się nawet 10 razy w ciągu godziny. Powstaje wrażenie duszenia się, po czym znów zapadamy w sen.
Objawy
Objawy dzielimy na te występujące w nocy i te które możemy zauważyć w dzień.
Objawy w dzień: senność, zmęczenie, bóle głowy, drażliwość, brak koncentracji, suchość w ustach.
Objawy w nocy: chrapanie, nagłe wybudzenie ze snu, potliwość, przyśpieszony oddech czy tętno, niedotlenienie organizmu.
Typy bezdechu sennego
1) Obturacyjny bezdech senny – mięśnie gardła rozluźniają się i blokują przepływ powietrza.
2) Centralny bezdech senny – spowodowany uszkodzeniem centralnego systemu nerwowego.
Leczenie obturacyjnego bezdechu sennego
Nieleczony jest bardzo niebezpieczny dla naszego zdrowia. Odpowiedzialny jest za takie choroby jak: cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, zawał serca czy udar mózgu.
Wybór odpowiedniego leczenia zależy od jego przyczyny. Dlatego warto skonsultować się ze specjalistą. Lekarz oprócz wywiadu zleci badanie polisomnograficzne. Badanie to wykonywane jest w specjalnych akustycznie wyciszonych pomieszczeniach. W czasie snu do ciała przyczepiane są elektrody, które rejestrują prace mózgu, ilość tlenu we krwi, tętno, fazę snu chorego oraz przepływ powietrza przez nos i usta.
Jeśli przyczyną bezdechu sennego jest np. skrzywienie przegrody nosowej czy polipy skuteczną metodą będzie chirurgiczne ich usunięcie. Redukcja masy ciała, rzucenie palenia, unikanie spożywania alkoholu przed snem i pozycji ” na plecach” w trakcie snu mogą pomóc w pozbyciu się bezdechu sennego.
Jednak najskuteczniejszą metodą jest zastosowanie aparatu CPAP. Jest podstawowa formą leczenia obturacyjnego bezdechu sennego u pacjentów z objawami od umiarkowanej do ciężkiej postaci choroby. Urządzenie to przyczynia się do przywrócenia prawidłowej struktury snu, tym samym znacząco zwiększa komfort życia pacjentów.
Chrapanie a bezdech senny
Najczęstszym objawem bezdechu sennego jest głośne i nieregularne chrapanie. Warto zapamiętać, że nie ma bezdechu bez chrapania! Dlatego, jeśli chrapiemy, warto udać się do specjalisty w celu potwierdzenia lub wykluczenia schorzenia.
Aparat CPAP co to jest?
Aparat CPAP to niewielkie urządzenie złożone z aparatu, maski i podłączonej do niej elastycznej rurki. Dostarcza powietrze pod stałym dodatnim ciśnieniem, wspomagając proces oddychania, a tym samym likwiduje epizody bezdechu sennego. W zależności od stopnia rozwoju choroby pacjenta lekarz dopasowuje wartość ciśnienia. Aparat ten podłącza się na noc lub na ewentualne drzemki. Stosuje się go przy niewydolności oddechowej oraz do leczenia bezdechu sennego.
Aparat CPAP to najbezpieczniejsze rozwiązanie w walce z obturacyjnym bezdechem sennym!!
Rodzaje aparatów CPAP
Rozróżniamy dwa rodzaje aparatów CPAP: stałociśnieniowe i automatyczne. Większość aparatów wyposażona jest również w podgrzewane nawilżacze powietrza, które redukują wysychanie błon śluzowych.
Aparat CPAP stałociśnieniowy jak już sama nazwa wskazuje, dostarcza powietrze pod stałym ciśnieniem, na jakie zostało ustawione przed snem. Nie dostosowuje się on samoczynnie do oporów występujących na danym etapie snu. Bardzo ważne jest w tym aparacie szczelne dopasowanie maski.
Aparaty automatyczne (auto CPAP, APAP) dopasowuje ciśnienie w zależności, na jakim etapie snu jest śpiący np. przed zaśnięciem i po przebudzeniu wchodzi w tryb pracy na minimalnym ciśnieniu.
Zaawansowane modele posiadają funkcję monitorowania i zapisywania danych dotyczących snu pacjenta. Najnowsze aparaty pozwalają na przesyłanie danych do lekarza w czasie rzeczywistym.
Rodzaje masek
Każdy pacjent musi mieć indywidualnie dopasowaną maskę, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia ucisku czy otarć. Dostępne są rozmiary S, M, L oraz MW (średnio szeroka). Maski wykonane są z żelu lub silikonu, dzięki temu łatwo dopasowują się do kształtu twarzy.
Rozróżniamy trzy rodzaje masek:
- nosowa – obejmuje tylko nos
- twarzowa – obejmuje nos i usta i stosowana jest u pacjentów z niedrożnym nosem
- donosowa – podaje powietrze bezpośrednio do otworów nosowych
Jaki wybrać aparat CPAP?
Aby uzyskać pozytywne efekty leczenia bezdechu sennego, bardzo ważne jest odpowiednie dobranie urządzenia. Musi spełniać indywidualne potrzeby pacjenta. Wybierając aparat CPAP należy się kierować rodzajem bezdechu, tolerancją pacjenta, innymi chorobami i schorzeniami, zalecaną wartością ciśnienia i oczywiście budżetem, jakim dysponujemy. Należy pamiętać też o odpowiedniej masce dopasowanej do kształtu twarzy.
Na rynku wybór aparatów CPAP jest ogromny. Istnieje mnóstwo różnych modeli i marek. Przed zakupem warto sprawdzić opinie o aparacie, który nas interesuje i kierując się indywidualnymi priorytetami wybrać ten najlepszy.
Zastosowanie aparatu CPAP – korzyści
Już nawet po kilka dniach można odczuć pierwsze pozytywne zmiany! Przewlekłe niedotlenienie związane z bezdechem bardzo niekorzystnie wpływa na nasz mózg. Po zastosowaniu aparatu wracają nasze funkcje poznawcze, znikają problemy z pamięcią i podatnością na depresję, zmniejsza się ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych czy udaru mózgu. Pomaga również przy leczeniu innych chorób współistniejących.
Wypożyczenie aparatu CPAP
Zdarza się, że pacjenci ze zdiagnozowanym bezdechem sennym w postaci umiarkowanej, chcą sprawdzić przed zakupem, czy aparat spełni ich oczekiwania. Najlepszym wtedy rozwiązaniem jest jego wypożyczenie np. na miesiąc. Jednak musimy się liczyć z bezzwrotnymi kosztami poza opłatą za wypożyczenie. Zaliczamy do nich zakup maski CPAP, która musi być dopasowana do budowy twarzy.
Dofinasowanie do aparatury CPAP
Dofinansowanie jest jak najbardziej możliwe. Należy spełnić kilka niezbędnych wymogów:
1) Być osobą ubezpieczoną
2) Dostarczyć zaświadczenie od specjalisty o konieczności zastosowania takiego aparatu
Wniosek o refundację należy złożyć w Oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia, gdzie jesteśmy zarejestrowani. Maksymalna refundowana kwota to 2100 zł. Osoby do 18 roku życia mogą otrzymać nawet 100% dofinansowania, natomiast osoby pełnoletnie 90% tej kwoty. Oczywiście możemy wybrać droższe urządzenie, ale różnicę musimy pokryć z własnych pieniędzy.
Jak dbać o urządzenie CPAP?
Należy codziennie przemywać maskę letnia wodą z dodatkiem szarego mydła w płynie. Takie mydło nie zawiera substancji, które mogłyby uszkodzić miękkie silikonowe elementy maski.
Dobrze jest raz w tygodniu przepłukać maskę wraz z rurą, natomiast okresowo czyścić i wymieniać filtry powietrza.
Maskę, która została uszkodzona, należy wymienić!
Podsumowanie
Ten niewielki aparat, który stosowany był przy niewydolności oddechowej okazał się być najskuteczniejszym narzędziem w leczeniu obturacyjnego bezdechu sennego. Dlatego, zanim zdecydujemy się na operację czy terapię farmakologiczną warto rozważyć w pierwszej kolejności zastosowanie aparatu CPAP.
