Nawiewniki powietrza to popularny sposób na zapewnienie dopływu świeżego powietrza do wnętrz budynków bez konieczności otwierania okien. Poniżej przybliżymy rodzaje nawiewników powietrza oraz odpowiemy na pytanie, czy mogą one zastąpić rekuperację?
Co to jest nawiewnik powietrza i jak działa?
Nawiewniki to niewielkich rozmiarów urządzenia nawiewne, których głównym zadaniem jest doprowadzenie kontrolowanego napływu świeżego powietrza zewnętrznego do budynku. Dzięki ich zastosowaniu system wentylacji będzie działał prawidłowo, co pozwoli uniknąć zalegania w pomieszczeniu szkodliwych substancji (np. związków chemicznych utleniających się z lakierowanych powierzchni) oraz nadmiaru wilgoci.
Urządzenia te są przeznaczone do wykorzystania w budynkach mieszkalnych, lokalach usługowych oraz budynkach użyteczności publicznej, w których występuje wentylacja grawitacyjna, mechaniczna wywiewna lub hybrydowa (czyli grawitacyjna z turbinami napędzającymi ciąg kominów wentylacyjnych). Nie będą natomiast potrzebne, gdy wykorzystano wentylację mechaniczną nawiewno-wywiewną (w tym z odzyskiem ciepła) – tę samą funkcję pełnią już tam specjalne wentylatory.
Nawiewniki można właściwie podzielić na dwie grupy – okienne i ścienne. Oba typy ma w swojej ofercie firma Brevis – Polski producent nawiewników okiennych i ściennych.
Nawiewniki okienne – rodzaje
Jak można wywnioskować z nazwy, ta grupa urządzeń nawiewnych jest przeznaczona do montażu w oknach. Cechują się stosunkowo niewielkimi rozmiarami i podłużnym kształtem. Głównymi elementami takiego nawiewnika są zewnętrzna czerpnia i wewnętrzny regulator. Obecnie dostępne na rynku nawiewniki okienne mogą być zamontowane na jeden z dwóch sposobów – szczelinowo lub na ramie.
W pierwszym przypadku konieczne jest frezowanie otworu nad górną krawędzią szyby zespolonej, w przylgach skrzydła i ościeżnicy (okna z PVC) lub jednego z nich (w oknach drewnianych). Rozmiar otworu zależy od danego modelu i jest podawany przez producenta. Biorąc pod uwagę inwazyjność tej metody, instalacją nawiewnika szczelinowego powinien zająć się specjalista.
Nawiewniki montowane na ramie są w zasadzie przeciwieństwem szczelinowych – w ogóle nie naruszają konstrukcji okna, a ich kanał przelotowy (odpowiednik otworu w ramie) przebiega w warstwach tynku/ocieplenia między nadprożem a górną krawędzią ramy okna. Pozwala to zakładać takie urządzenia nawet na oknach typu HS. Jedynym minusem takiego rozwiązania jest konieczność montażu nawiewnika w momencie wprawiania okna – nie da się tego zrobić, gdy okno jest już w ścianie.
Drugim ważnym kryterium podziału nawiewników jest sposób sterowania. Na tej podstawie wyróżnia się:
- Nawiewniki sterowane ręcznie – mają dźwignię lub pokrętło pozwalające ustawiać stopień otwarcia. To bardzo prosty, acz uciążliwy w eksploatacji mechanizm – łatwo jest zapomnieć przymknąć nawiewniki i wychłodzić pomieszczenie przy dłuższym zimowym wyjściu.
- Automatyczne nawiewniki higrosterowane – regulują przepływ powietrza na podstawie poziomu wilgotności względnej powietrza wewnątrz pomieszczenia. Taki nawiewnik otwiera się szerzej przy wysokich poziomach wilgotności i przymyka, gdy jest jej mniej. Pomiar odbywa się dzięki higrometrowi będącemu częścią regulatora.
- Automatyczne nawiewniki ciśnieniowe – tutaj sterowanie odbywa się na podstawie różnicy ciśnienia na zewnątrz i wewnątrz pomieszczenia – nawiewnik reaguje na związane z nią zmiany prędkości strumienia napływającego powietrza. Mechanizm sterujący znajduje się w czerpni. Takie sterowanie działa prawidłowo niezależnie od wysokości.
- Automatyczne nawiewniki dwusystemowe – nawiewnik okienny tego typu stanowi połączenie ciśnieniowej czerpni i higrosterowanego regulatora. Zapewnia wyższą precyzję sterowania, ale jest też zauważalnie droższy.
- Automatyczne nawiewniki termostatyczne – najbardziej podstawowy typ nawiewnika automatycznego, wykorzystujący prosty mechanizm reagujący na temperaturę na zewnątrz budynku.
Rodzaje nawiewników ściennych
Nawiewniki ścienne montuje się w górnej części ścian zewnętrznych. Są większe od urządzeń okiennych i mają obudowany kanał przelotowy. Biorąc pod uwagę sposoby sterowania, rodzaje urządzeń niemal całkowicie się pokrywają (z wyjątkiem modeli dwusystemowych, które nie występują przy nawiewnikach ściennych).
Natomiast jeśli chodzi o montaż nawiewników, urządzenia ścienne występują w dwóch wariantach, których nazwy pochodzą od budowy kanału przelotowego:
- Nawiewniki ścienne proste – ich kanał przelotowy biegnie prostopadle do powierzchni ściany i ma w zasadzie postać rury. Charakterystyczną cechą jest tutaj czerpnia, która jest zawieszana bezpośrednio na elewacji. Dawniej był to problem natury estetycznej (był to duży kawał białego plastiku), jednak obecnie można bez problemu dobrać z palety RAL kolorystykę, która będzie idealnie pasować do koloru elewacji.
- Nawiewniki ścienne glifowe – w ich przypadku kanał przelotowy ma bardziej skomplikowaną budową – to połączenie prostej rury i tzw. puszki glifowej (od zewnątrz). Cały kanał ma kształt „L”. Takie nawiewniki montuje się w węgarku sąsiadującym bezpośrednio z oknem – czerpnia jest tutaj praktycznie niewidoczna.
Czy istnieje alternatywa dla rekuperacji?
Czy prosty system wentylacyjny wyposażony w nawiewniki jest alternatywą dla rekuperacji? Zdecydowanie nie – straty ciepła są przy nim wyraźnie większe. Co zatem można wykorzystać zamiast rekuperacji? Odpowiedzią na to pytanie jest innowacyjny bezkanałowy system wentylacji Fjord dostępny w ofercie wspomnianej już tutaj firmy Brevis. Fjord jest znacznie tańszy niż system wentylacji mechanicznej z rekuperatorem (zarówno w zakupie, jak i eksploatacji), a przy tym powoduje niewiele większe straty ciepła.
Co to jest wentylacja bezkanałowa?
W takim systemie dopływ powietrza zewnętrznego jest zapewniony przez nawiewniki okienne lub ścienne, natomiast do usuwania powietrza zużytego wykorzystywane są specjalne turbiny montowane bezpośrednio w połaci dachu (lub na wylocie kanałów wentylacji grawitacyjnej w budynkach modernizowanych). Taki system pozwala zachować korzystny mikroklimat wewnątrz pomieszczeń, niezależnie od pory roku.
Wentylacją bezkanałową można sterować zdalnie za pomocą pilota lub aplikacji mobilnej. Turbiny pobierają minimalną ilość prądu i pozwalają na precyzyjną regulację ilości wywiewanego powietrza.
Nawiewniki i alternatywa dla rekuperacji – podsumowanie
Choć same w sobie nie zastąpią rekuperacji, nawiewniki okienne/ścienne mogą być częścią innowacyjnego bezkanałowego systemu wentylacyjnego, który bez problemu może konkurować nawet z najlepszymi rekuperatorami. Zdecydowanie wygrywa ceną i kosztami eksploatacyjnymi, a przy tym wymaga znacznie mniej planowania ze względu na brak kanałów.
artykuł sponsorowany